Dünya’da milyonlarca insan tarafından izlenen ve oynanan basketbol, en popüler spor dallarından birisidir. Ülkemizde de çok fazla oynanan ve izlenen bir spor dalıdır. Bu yazımızda basketbolun ne olduğunu, nasıl oynandığını, kurallarını, saha ölçülerini, süresini ve tüm detaylarını inceledik.
Basketbolda Kullanılan Malzemeler
Profesyonel bir maçın oynanabilmesi için gerekli olan malzemeler ile başlayalım. Bu malzemeler;
- pota ve pota aksamları,
- çember ve fileden oluşan baskıya dayanıklı sepetler,
- skorboard,
- 24 saniye cihazı,
- sayı cetveli,
- topa sahip olma sırasını gösteren oklar ve
- basketbol topu yeterlidir.
Basketbol Nasıl Oynanır?
Bu oyun, 5’er kişiden oluşan iki takımla, 30 metre boyunda ve 15 metre eninde, ortadan ikiye bölünmüş sert bir zeminde oynanır. Basketbolun oynandığı zeminler ile birlikte, saha ölçüleri ve özelliklerinden detaylı olarak “Basketbol Sahası Ölçüleri Ve Özellikleri” başlıklı yazımızda bahsetmiştik.
Basketbol oyunu hava atışıyla başlar ve takımların en az 5 oyuncuyla maça çıkma zorunluluğu vardır. Basketbolda amaç pota adı verilen, yerden 3 metre 5 santimetre yüksekliğinde ve 45 santimetre çapında olan çemberin içinden topu geçirerek sayı almaktır. Tabii ki sayı olması için topun yukarıdan gelerek çemberden geçmesi gerekmektedir.
Maçın Süresi Ve Diğer Kurallar
Oyun, 10’ar dakikalık 4 periyot halinde oynanır. Periyotlar arasında 2 dakika ara verilir. 2. periyot ile 3. periyodun arasındaki süre ise 15 dakikadır ve buna “devre arası” denir. Bu aradan sonra takımlar oyuna yer değiştirerek devam ederler. Yani takımlar, önceki iki periyotta savundukları sahaya hücum ederler.
Basketbol takımlarının, ilk 3 periyotta 1 kez, son periyotta 2 kez mola alma hakkı vardır. Takımların hücum etmek için 24 saniye süresi vardır. Hücum eden takım, kendi yarı sahasından 8 saniye içinde çıkmalıdır ve bir oyuncu topu tuttuktan sonra 5 saniye içinde sürmek, şut atmak ya da pas vermek zorundadır.
Şut atışı, “3 sayı çizgisi” olarak adlandırılan çizginin dışından yapılmışsa 3, bu çizginin üzerinden ya da içinden yapılmışsa 2 sayı kazanılır. Bir takım, bir periyotta 4 faul hakkını doldurursa hücum faulü hariç, ondan sonra yaptıkları her faul serbest atış ile cezalandırılır. “Serbest atış çizgisi” olarak adlandırılan bu çizgiden yapılan atışların her biri 1 sayı olarak puanlandırılır.
Bir basketbol oyuncusu, 5 faul yaparsa oyun dışı kalır. Bu oyuncunun yerine yedek kulübesinde hazır bekleyen 7 oyuncudan biri girer ve koçlar sınırsız olarak bu oyuncuları değiştirme hakkına sahiptirler. Oyuncu değişikliği için tek kural, oyunun durmuş olmasıdır.
Süre tamamlandığında eşitlik söz konusu ise 5 dakikalık uzatma devresi oynanır. Eşitlik yine bozulmamışsa, 5 dakika daha oynanır ve bu durum eşitlik bozuluncaya kadar sürer.
Ülkemizde büyük bir ilgi ve merakla izlenen basketbol, Türkiye Basketbol Federasyonu (TBF) tarafından yönetilmekte ve bu çatı altında etkinlik ve faaliyetlerini sürdürmektedir. Konuyla ilgili her türlü soru, görüş ve önerilerinizi aşağıdaki yorum bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz. Bununla birlikte iletişim sayfamızdaki formu doldurarak ya da admin@sporoptik.com e-posta adresinden mail göndererek bizlere ulaşabilirsiniz.
